Grecja,

Zagadnienia do klasówki – starożytna Grecja

Zadania otwarte do tematu - ,,U źródeł cywilizacji helleńskiej”

1.          Przedstaw obszary zamieszkiwane przez starożytnych Greków oraz scharakteryzuj warunki naturalne z jakimi przyszło im się borykać. Wyjaśnij, w jaki sposób warunki te wpłynęły na ich życie i zajęcia.

2.          Scharakteryzuj cywilizację minojską. Omów przyczyny jej upadku oraz wyjaśnij, w jaki sposób doszło do jej odkrycia.

3.          Przedstaw proces kształtowania się cywilizacji mykeńskiej. Omów jej osiągnięcia, okoliczności upadku oraz wyjaśnij w jaki sposób doszło do jej odkrycia.

4.          Wyjaśnij, czym były ,,wieki ciemne” w dziejach Hellady. Przedstaw ich przyczynę oraz określ zmiany, jakie zaszły w tym czasie w życiu Greków.

-          pojęcia : Hellenowie,  Hellada,  uprawa,  rzemiosło,  handel,  żegluga,  cywilizacja minojska,  pismo linearne A,                pismo linearne B,  kultura mykeńska,  Achajowie,  wojna trojańska,  koń trojański,  Iliada,  Odyseja,  Dorowie,  Wieki Ciemne,  polis,  Hellenowie,  wyrocznia Apollona w Delfach

-          postacie : Minos,  Arthur Evans,  Helena trojańska,  Parys,  Menelaos,  Agamemnon,  Priam,  Odyseusz,  Homer,  Heinrich Schliemann, 

-          nazwy geograficzne i miejsca związane z tematami

·          Hellada – obszar zamieszkiwany przez starożytnych Greków

·          Grecja Właściwa,  Cyklady,  Jonia – obszary zamieszkiwane przez Greków

·          Morze Śródziemne – morze w basenie którego rozwijała się kultura minojska jak też grecka

·          Morze Egejskie – morze między Grecją Właściwą a wybrzeżem Azji Mniejszej – leżące na nim wyspy zostały zasiedlone przez Greków

·          Półwysep Bałkański – półwysep położony w południowa – zachodniej Europie – na jego południu położona była Grecja Właściwa

·          Grecja Właściwa – obszar na południu Półwyspu Bałkańskiego zasiedlony Greków

·          Peloponez – półwysep w Grecji Właściwej – położona była na nim Sparta

·          Attyka – kraina w Grecji Właściwej na obszarze której powstały Ateny

·          Cyklady – wyspy na Morzu Egejskim zamieszkane przez Greków

·          Jonia – krain w Azji Mniejszej zasiedlona przez Greków

·          Kreta – wyspa na Morzu Śródziemnym na której powstała cywilizacja minojska

·          Knossos – miejscowość na Krecie – znajdował się tam potężny pałac będący ważnym ośrodkiem cywilizacji minojskiej

·          Mykeny – miasto położone na Peloponezie – główny ośrodek kultury mykeńskiej

·          Sparta, Ateny – jedne z najpotężniejszych polis greckich

·          Delfy – miejscowość w której mieściła się świątynia i wyrocznia Apolla

-          praca z mapą

·          uczeń poprawnie wskazuje miejsce narodzin kultury minojskiej oraz obszary jej wpływów

·          wskazuje obszary na których powstała kultura mykeńska

·          wskazuje obszary zamieszkiwane przez starożytnych Greków

-          daty :

·          III tysiąclecie p.n.e – początki kultury minojskiej

·          XVII – XV w. p.n.e – rozwój kultury minojskiej

·          I polowa II tysiąclecia – przybycie Achajów na terytorium Grecji – początek cywilizacji mykeńskiej

·          Ok. 1450 r. p.n.e – podbój Krety przez Achajów

·          Ok. 1200 r. p.n.e – początek wojny trojańskiej

·          Ok. 1200 r. p.n.e – najazd Dorów na terytorium Hellady – koniec kultury mykeńskiej i minojskiej

·          XII – VIII w. p.n.e – okres wieków ciemnych w dziejach Hellady

·          VIII – V w. p.n.e – okres archaiczny w dziejach Grecji

·          V – IV w. p.n.e – okres klasyczny w dziejach Grecji

·          Od II połowy IV w. p.n.e – okres hellenistyczny

·          1873 r. – odkrycie ruin Troi przez Heinricha Schliemanna

·          1874 r. – wykopaliska przeprowadzone przez Heinricha Schliemanna na terenie starożytnych Myken – odkrycie grobowców z epoki Achajów

·          1900 – 1905 r. – prace wykopaliskowe w wyniku których Arthur Evans odkrył pałac w Knossos

Zadania otwarte do tematu - ,,Grecy a inne ludy”

1.       Przedstaw przyczyny, przebieg i skutki ,,Wielkiej Kolonizacji” w dziejach Grecji. Wyjaśnij, w jaki sposób proces ten wpłynął na życie starożytnych Greków.

2.       Przedstaw proces powstania państwa perskiego oraz omów przyczyny, przebieg i skutki wojny między Persją a Atenami w roku 490 p.n.e.

3.       Przedstaw przyczyny, przebieg i skutki wojny grecko perskiej w latach 480 – 479 p.n.e.

4.       Wskaż przyczyny i skutki wojny peloponeskiej.

-          pojęcia : Wielka Kolonizacja,  barbarzyńcy,  okres klasyczny,  Związek Morski,  Związek Peloponeski,  hoplita,  falanga,  triera

-          postacie : Cyrus I Wielki,  Kambyzes,  Dariusz I,  Kserkses,  Militiades,  Leonidas,  Temistokles, 

-          nazwy geograficzne i miejsca związane z tematami     

·          Babilonia,  Fenicja,  Palestyna,  Egipt,  Azja Mniejsza,  Jonia, Dolina Indusu – obszary podbite przez Persów  

·          Maraton,  Termopile, Salamina,  Plateje – miejsca bitem między Persami a Grekami

·          Ateny, Sparta – polis pod wodzą których Grecy podjęli walkę z Persami

-          praca z mapą :

·          uczeń wskazuje obszary podbite przez Persów

·          wskazuje miejsca najważniejszych bitew między Persami i Grekami

·          wskazuje trasy marszu wojsk perskich w czasie poszczególnych wojen z Grekami

·          wskazuje miejsca najważniejszych bitew

-          daty :

·          VIII – VI w. p.n.e – okres Wielkiej Kolonizacji

·          VI w. p.n.e – powstanie państwa perskiego

·          490 r. p.n.e – bitwa pod Maratonem

·          480 r. p.n.e – bitwa pod Termopilami i Salaminą

·          479 r. p.n.e – bitwa pod Platejami

·          478 r. p.n.e – powstanie Związku Peloponeskiego 

·          V – IV w. p.n.e – okres klasyczny w dziejach Grecji

·          431 – 404 r. p.n.e – wojna peloponeska 

Zadania otwarte do tematu - ,,Jeden Lud – różne systemy władzy ”

1.       Przedstaw ewolucję władzy w Atenach na przestrzeni XII – V w. p.n.e  uwzględniając zmiany prawne, polityczne i społeczne.

2.       Wyjaśnij, w jakich okolicznościach doszło do powstania potęgi Sparty. Scharakteryzuj system władzy panujący w tym polis oraz stosunki społeczne.

-          pojęcia : monarchia,  oligarchia,  archonci,  areopag,  drakońskie prawo,  kodyfikacja,  niewolnictwo za długi,  tyrania,  reformy Solona,    reformy Klejstenesa,  Rada Pięciuset,  Zgromadzenie Ludowe,  Eklezja,  krasomówca,  demagog,  stratedzy,  agora,  ostracyzm,  metojkowie,  heloci,  periojkowie,  wychowanie spartańskie,  lakoniczny sposób wysławiania się,  Geruzja,  eforowie

-          postacie : Drakon,  Solon,  Pizystrat,  Klejstenes,  Perykles,  Likurg

-          nazwy geograficzne i miejsca związane z tematem :

·          Attyka – kraina w której położone były Ateny

·          Lakonia – obszar położony na Peloponezie – miejsce położenia Sparty

·          Eurotas – rzeka w Lakonii nad która położona była Sparta

·          Messenia – kraina sąsiadująca z Lakonią – podbita przez Spartę 

-          Praca z mapą

·          Wskazuje położenie geograficzne Aten i Sparty

·          wskazuje obszary podbite i podporządkowane Sparcie

-          daty :

·          XII w. p.n.e – podporządkowanie Attyki przez Ateny

·          XII – XI w. – początki Sparty po najeździe Dorów

·          VIII w. – podbój Messeni przez Spartę

·          VII w. p.n.e – kodyfikacja prawa w Atenach przez Drakona

·          594 r. p.n.e – początek reform Solona

·          561 – 510 r. p.n.e – okres tyranii w Atenach – rządy Pizystrata i jego synów

·          508 / 507 r. p.n.e - (po upadku tyranii) – reformy Klejstenesa

·          V w. p.n.e (po wojnach perskich) – okres klasyczny w Atenach czyli ,,czasy Peryklesa” – zakończenie budowy  ustroju demokratycznego przez Peryklesa      

Zadania otwarte do tematu - ,,Człowiek wśród bogów”

1.       Scharakteryzuj religię grecką oraz wyjaśnij, jaką rolę odgrywali bogowie w życiu starożytnych Greków.

2.       Przedstaw znaczenie igrzysk sportowych w życiu Greków oraz omów ich organizację i przebieg.

3.       Przedstaw proces kształtowania się teatru ateńskiego i jego organizację. Omów znaczenie tej formy kultury w życiu starożytnych Greków.

-          pojęcia : antropomorfizm,  politeizm,  panhellenizm,  Pytia,  wyrocznia Apollona w Delfach,  mity,  herosi,  mistycyzm,  agony,  gimnazjony,  Wielkie Dionizje,  Małe Dionizje,  tragedie,  komedie,  amfiteatr, 

-          postacie : Pizystrat,  Ajschylos,  Sofokles,  Eurypides,  Arystofanes

-          bogowie – Afrodyta,  Hades,  Posejdon,  Hera,  Zeus,  Artemida,  Atena,  Apollo,  Hermes,  Dionizos

-          miejsca związane z tematami :

·          ...